Datu irekiei buruzko berriak
Atal honetan, datu irekien munduarekin lotutako azken berriak, ekimenak, analisiak eta baliabideak aurkituko dituzu. Gure helburua da zuri informazioa eskaintzea datuak nola erabiltzen diren gardentasuna bultzatzeko, zerbitzu publikoak hobetzeko, herritarren parte-hartzea sustatzeko eta berrikuntza teknologikoa indartzeko.
Edukia etengabe eguneratzen dugu, politika publikoak, nabarmendutako proiektuak, tresna erabilgarriak, ekitaldiak eta tokiko zein nazioarteko esperientziak jorratuz, datu irekiek hainbat sektoretan duten eragin erreala erakusteko.
Gune honetan, gainera, datuen eta horien gizartean duten eraginaren inguruko joerak, berrikuntzak, ekimenak eta garapenak jasotzen dituzten beste berri batzuk ere kontsulta ditzakezu esteka honen bidez.
Hau da datu eskuragarri, berrerabilgarri eta irekien balioan sinesten dutenentzako espazioa.
Datu Irekien Bilera Nazionalak bere laugarren edizioa egin zuen 2025ean, eta beti gizartearen aurrerapenarekin eta aurrerapenarekin lotutako gaietan jarri izan du arreta, datu irekien erabilera baliatuz. Lehenengoa (2022) datu irekiak lurralde-kohesioa sustatzeko eta biztanleriaren despopulazioaren aurka borrokatzeko erabiltzeari eskaini zitzaion; bigarrena (2023) klima-aldaketari aurre egiteko datuak zabaldu eta berrerabiltzeko antolatu zen; hirugarrena (2024) "Turismo Sektorea Bultzatzeko Datuak" lelopean egin zen; eta laugarrena (2025) XXI. mendeko gizarte digitalean kultura irekiaren funtsezko eginkizunean jarri zuen arreta.
Premisa horiez gain, zeinak batera antolatutako bilera hauen ardatz nagusia diren eta administrazio publikoko langileen artean datu irekiak sustatzeko eta zabaltzeko trebetasunen eta ezagutzaren garapena aurrera eramaten jarraitzeko helburuarekin, baita haien politikak hobetzeko ere, ENDAren esparruan, lan-taldeak sortzen dira administrazio publikoentzat interesgarriak diren materialak sortzeko eta datu irekiekin lotutako erronka espezifikoei aurre egiteko.
Hurrengo bi urteetan, Datu Irekien Bilera Nazionala, ekitaldi ibiltari gisa, Nafarroan eta Madrilen egingo da.
Nafarroak Datu Irekien Topaketa Nazionalaren bosgarren edizioa hartuko du 2026an. Izendapen horrek Nafarroako Gobernuak Datu Irekiaren kulturarekin duen konpromisoa aitortzen du, bai eta azken urteotan gardentasunean, informazioaren berrerabilpenean eta parte-hartzean oinarritutako politika publikoak sendotzeko egindako lana ere.
Informazio gehiago
Joan den maiatzaren 16an, Lanzarote kultura irekiaren eta datu irekien epizentroa bihurtu zen Espainian, Datu Irekien IV. Topaketa Nazionala (ENDA) eginez. "Datuak ezagutza irekiaren kulturan" lelopean, edizio honetan ehun aditu, profesional eta zale baino gehiago bildu ziren, informazioa libreki eskuratuz gure gizartearen garapena eta aurrerapena nola bultzatu hausnartzeko.
Informazio gehiago
Joan den maiatzaren 16an, Lanzaroten, Datu Irekien IV. Topaketa Nazionala (IV. ENDA) egin zen. Aurtengo edizioaren erronka da datu publikoak irekitzeari lehentasuna ematea. Nafarroak, batzorde zientifikoko kide gisa, erronka horren garapenean parte hartu zuen beste administrazio batzuetako profesional batzuekin batera, administrazio publikoei tresna bat eskaintzeko argitaratu beharreko datu multzoak zehaztu eta lehenetsi ditzaten.
Toki-administrazioentzako aholkularitza juridikoan espezializatutako “El Consultor de los Ayuntamientos” aldizkariak abuztuan argitaratu du artikulu bat erronka horren ezaugarriak zehazteko.
IV. ENDAren erronka planteatu eta garatu zuen batzorde zientifikoaren helburua zen identifikatzea eta lehenestea zer datu-multzo argitaratu beharko lituzketen administrazio publikoek, bai tokiko mailan, bai maila autonomikoan edo nazionalean. Emaitza izan zen proposamen metodologiko berritzaile bat, hiru indize (antolamendu-heldutasuna, zailtasun teknikoa eta garrantzi estrategikoa) eta tresna praktiko bat konbinatzen dituena, administrazio bakoitzari datuen irekiera modu objektiboan eta bere gaitasunen arabera planifikatzen laguntzeko.
Erronkari buruzko datu gehiago daude esteka honetan.
Informazioak gero eta indar handiagoa duen mundu honetan, erabaki estrategikoak hartzeko funtsezko faktore bihurtu dira datuen kudeaketa eta kalitatea. Hala, eraginkortasuna hobetzen du datuak modu eraginkorrean bildu, biltegiratu, aztertu eta erabiltzeko gaitasunak, eta, gainera, konfiantza bermatzen du, bai eta araudia betetzea ere. Hala ere, erronka berriei aurre egin beharra diegu; izan ere, gero eta informazio-iturri gehiago daude, datuen kopurua izugarri hazi da eta premiazkoa bihurtu da datuen osotasunari eustea. Hortaz, erronka horiek eskatzen dute ikuspegi zorrotzagoekin jokatzea. Testuinguru horretan, datuen kalitatea jada ez da luxu bat, eta ezinbestekoa bihurtu da eguneroko lana kudeatzeko.
Eremu horretan, datuekin lotutako prestakuntza-ekintza batzuk eginak ditu Gobernu Irekiaren eta Herritarrentzako Arretaren Zerbitzuak; orain, beste prestakuntza bat antolatu du, ardatz hartuta datuen eta metadatuen kudeaketa eta kalitatea.
Prestakuntza-saio hau pentsatua dago metadatuen kultura orokorra ezagutarazteko eta balioan jartzeko, eta gai hauek landuko ditu, bi multzotan antolatuta:
I. MULTZOA: Datuen kalitatea.
- Zer da datuen kalitatea?
- Datuen kalitatearen dimentsioak eta ezaugarriak
- Datuen kalitate-ereduak
- Datuen kalitatea neurtzea eta ebaluatzea
- Datuen kalitatearen onurak
- Datuen kalitaterako tresnak
Ekainaren 13an eginen da topaketa honek helburu du Nafarroako Gobernuan informazio publikoaren ardura duten unitateak ezagutaraztea, Nafarroako datu irekien ekimenari balioa emateko. Ekimen horren bidez, datu multzoak sortzea eta argitaratzea bultzatzen da, herritarrek eta enpresek informazio publikoa berrerabili dezaten, zerbitzu berriak sortzeko eta gardentasuna areagotzeko.
Datu irekiek ere parte hartu dute jardunaldi horietan, eta ikasleei hainbat proiektu eskaini zaizkie Gobernu Irekiaren eta Herritarrentzako Arretaren Zerbitzuarekin batera lan egiteko. Helburua da hala nahi duten ikasleek tandema osatzea Datu Irekien lantaldearekin, datu irekien atarian (https://datosabiertos.navarra.es/eu/) argitaratutako datuen kalitatea hobetzeko eta datu horiek webgunearen hedapenerantz bideratzeko (web semantikoa); web horretan, datu egiturak elkarri lotuta egonen dira, eta aukera emanen dute datu batzuk beste batzuekin lotzeko (linked data).
La consejera de Presidencia, Función Pública, Interior y Justicia, ha asegurado que es prioritario facilitar la información pública a la ciudadanía del modo más accesible y didáctico posible, sin perder por ello el necesario rigor.
Dentro del compromiso del Gobierno de Navarra por una transparencia real y efectiva, debemos informar de lo uqe hacemos y comunicarlo de una manera entendible por cualquiera, con independencia de su formación, sus recursos, sus circunstancias personales, o su condición y situación social.
Han particiapdo en la Jornada, la Consejera de Presidencia, Función Pública, Interior y Justicia, Mª José Beaumont Aristu, la Directora General de Presidencia y Gobierno Abierto, Edurne Eginoa Antxo, la Directora General del Presupuesto, Begoña Urrutia Juanicotena y el Director de la Fundación Ciudadana Civio, David Cabo.
A la Jornada, que ha sido abierta, han asistido unas 60 personas de diferentes ámbito.
Esta visualización responde a la apuesta decidida del Gobierno por lograr una transparencia real y efectiva, que no se limita a la publicación de la información que le viene siendo exigida por la ley, sino que la transmisión de la información debe además realizarse de manera comprensible para la sociedad, materializándose en formatos abiertos y reutilizables.
La Jornada pretende profundizar en los valores de una transparencia real y efectiva. Incorporando ésta al proceso de trabajo de la Administración facilitando la apertura de datos procurando su reutilización y, mostrar a la ciudadanía de modo claro cómo se distribuye nuestro presupuesto, de dónde proceden los ingresos, a qué se destina el gasto y cómo se gasta, en un claro ejercicio de rendición de cuentas necesario para la posterior participación efectiva de la sociedad en los asuntos públicos.
Toda la información está a disposición tanto para la consulta de la ciudadanía como para el posible tratamiento por las entidades interesadas en desarrollar servicios o aplicaciones informáticas (web o móvil) partiendo de estos datos.